Chuẩn bị mâm cúng động thổ đầy đủ, chuẩn phong thủy 2025

Mâm cúng động thổ trong lễ cúng động thổ – nghi thức tâm linh truyền thống có ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với người Việt. Một mâm cúng đầy đủ không chỉ thể hiện sự thành kính với thần linh, mà còn mang lại may mắn, thuận lợi cho cả quá trình xây dựng. Vậy mâm cúng động thổ gồm những gì, sắp xếp ra sao và cần lưu ý điều gì? Trong bài viết dưới đây, LuxEvent sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách chuẩn bị mâm cúng động thổ đúng chuẩn phong thủy, hợp lễ nghi – giúp “đầu xuôi đuôi lọt”, mọi sự hanh thông.

Ý nghĩa của mâm cúng động thổ

Mỗi vùng miền có thể có sự khác nhau về phong tục, tuy nhiên, về bản chất, mâm cúng động thổ đối với mỗi vùng miền đều mang những ý nghĩa sâu sắc như:

• Cầu xin Thổ Thần, Long Mạch phù hộ: Đảm bảo công trình không phạm tâm linh, được che chở trong quá trình xây dựng.
• Trình báo với Tổ tiên, thần linh: Gia chủ thông báo về việc xây dựng để mong được sự chấp thuận, bảo vệ khỏi tà khí.
• Gieo mầm cho khởi đầu mới: Là nghi thức mở đường cho sự khởi sắc, bền vững về sau.

Mâm cúng động thổ gồm những gì?

Tùy vào điều kiện của gia chủ, quy mô công trình và phong tục địa phương, mâm lễ cúng động thổ có thể được chuẩn bị đơn giản hoặc đầy đủ. Dưới đây là danh sách đầy đủ và phổ biến nhất:

Mâm cúng động thổ (thường dùng)

Đối với lễ mặn, LuxEvent gợi ý những vật lễ cần có trong mâm cúng động thổ xây nhà, xây dựng công trình, dự án bạn có thể tham khảo: 

• 1 Con gà trống.
• 1 Bộ tam sên (1 miếng thịt lợn luộc, 1 con tôm luộc, 1 quả trứng vịt luộc).
• 1 Đĩa xôi hoặc 1 bánh chưng.
• 1 Mâm ngũ quả.
• 1 Bát nhỏ đựng gạo.
• 1 Bát nhỏ đựng muối trắng. 
• 3 Ly nước trà.
• 1 Ly nước. 
• 1 Ly rượu trắng.
• 2 Cây đèn cầy.
• Hương (nhang).
• 5 Cái oản đỏ.
• 9 Bông hoa hồng đỏ.
• 5 Lá trầu, 5 quả cau.
• 1 Đinh vàng hoa.
• 1 Bộ quần áo Quan Thần Linh (bao gồm mũ, hia tất cả màu đỏ, kiếm trắng).
• 5 Lễ tiền vàng.

Mâm cúng động thổ chay

Mâm cúng động thổ trong lễ chay thường dành cho những người ăn chay hoặc có chế độ ăn đặc biệt, bao gồm:

• Bộ xôi chè:
  • 09 xôi nhỏ (250 gr).
  • 09 chè nhỏ (250 gr).
  • 01 xôi lớn (500 gr) + 01 chè lớn (500 gr) cúng thần Tài – thổ Địa.
  • 01 xôi lớn (500 gr) + 01 chè lớn (500 gr) cúng ông bà Táo.
• (Nam gia chủ cúng chè đậu, nữ gia chủ cúng chè trôi nước).
• Bánh kẹo cúng cô hồn.
• Trầm hương trừ tà khí.
• Giỏ trái cây ngũ quả.
• Hoa cúng (hoa đồng tiền hoặc hoa cát tường).
• Nhang (3 tấc), 11 đèn cầy, trà, rượu, muối, gạo.
• 1 bộ trầu cau.
• Bộ giấy tiền vàng cúng động thổ.
• Bộ giấy tiền cúng thần tài – thổ địa.
• Bộ lư, chum rượu sành, bình cắm hoa.

Mâm cúng động thổ công trình lớn

Mâm cúng động thổ đối với một công trình lớn cần có thêm một số lễ vật đặc biệt:

• 1 con gà trống luộc nguyên con (chân quỳ, cánh xòe)
• 1 bộ tam sên:
  • 1 miếng thịt ba chỉ luộc
  • 1 con tôm luộc
  • 1 quả trứng luộc
• 1 đĩa xôi hoặc 1 cặp bánh chưng/bánh tét
• 1 chai rượu trắng
• 1 chai nước suối hoặc nước lọc
• 1 đĩa muối
• 1 đĩa gạo
• 1 gói trà
• 1 bao thuốc lá
• 3 chén rượu, 3 chén nước, 3 chén trà (rót sẵn)
• 1 con heo quay hoặc 1 đầu heo (tùy quy mô công trình và điều kiện tổ chức)
• 1 mâm trái cây ngũ quả (5 loại quả tươi ngon, sắp xếp đẹp mắt)
• 1 bình hoa tươi (ưu tiên hoa cúc vàng, hoa ly hoặc hoa hồng đỏ)
• 2 cây đèn cầy đỏ (hoặc nến)
• 1 bát hương
• 1 nén nhang đại (hoặc bó nhang lớn)
• Giấy tiền vàng mã:
  • Vàng thỏi
  • Quần áo giấy cho Thổ Công – Thổ Địa
  • Nhà cửa, xe cộ giấy (nếu cần)
• 1 bộ quần áo bảo hộ lao động + cuốc hoặc xẻng (dụng cụ tượng trưng để thực hiện nghi lễ “cuốc nhát đầu tiên”)
• 1 đĩa bánh kẹo
• 1 chai nước ngọt

Mâm cúng động thổ công trình nhỏ

Mâm cúng động thổ công trình nhỏ (như xây nhà ở, nhà cấp 4, cải tạo công trình dân dụng nhỏ…) thường được chuẩn bị đơn giản hơn nhưng vẫn cần đầy đủ và trang trọng để thể hiện lòng thành với Thổ Công – Thổ Địa và các vị chư thần:

• 1 con gà luộc (ưu tiên gà trống, luộc nguyên con, tạo dáng đẹp)
• 1 đĩa xôi gấc hoặc xôi trắng
• 1 bộ tam sên:
  • 1 miếng thịt luộc
  • 1 quả trứng luộc
  • 1 con tôm luộc
• 1 chén gạo
• 1 chén muối
• 1 chai rượu trắng
• 3 chén rượu rót sẵn
• 1 gói trà, 1 bao thuốc lá (tùy theo văn hóa địa phương)
• 1 bát nước trắng hoặc 1 chai nước suối
• 1 mâm trái cây ngũ quả (5 loại quả tươi, sắp đẹp mắt)
• 1 bình hoa tươi (thường là hoa cúc hoặc hoa hồng)
• 2 cây đèn cầy hoặc 2 ly nến
• 1 bát hương + nhang
• Giấy tiền vàng mã:
  • Vàng thỏi
  • Quần áo giấy cho Thổ Công – Thổ Địa
  • Một số lễ vật tượng trưng (tùy nơi)

Ý nghĩa từng lễ vật trong mâm cúng động thổ

Khi tổ chức lễ động thổ, mỗi món vật lễ trong mâm cúng động thổ không chỉ mang tính hình thức mà còn ẩn chứa thông điệp tâm linh sâu sắc, thể hiện sự thành kính, lòng biết ơn của gia chủ hoặc doanh nghiệp đối với các vị thần linh – đặc biệt là thần Thổ Công, Thổ Địa. Dưới đây là phân tích cụ thể về ý nghĩa của từng lễ vật có mặt trong mâm cúng động thổ:

• Gà trống luộc: Trong tín ngưỡng Á Đông, gà trống được xem là biểu tượng của ánh sáng, sự sống và dương khí mạnh mẽ. Bởi lẽ, gà trống thường cất tiếng gáy khi bình minh đến – khởi đầu cho một ngày mới tràn đầy năng lượng. Chính vì vậy, gà trống được chọn để dâng cúng trong các nghi lễ lớn, thể hiện sự tôn kính, lòng thành và mong muốn khởi sự suôn sẻ, may mắn.
• Bộ tam sên: (hay còn gọi là tam sinh) gồm 3 loại thực phẩm đại diện cho ba giới: thủy – lục – không, thường là tôm hoặc cua (thủy), thịt heo (lục), trứng vịt hoặc trứng gà (không). Ba loại này tượng trưng cho sự sinh tồn, phát triển và cầu mong sự đầy đủ trong cuộc sống. Ngoài ra, tam sên còn thể hiện tấm lòng tri ân của con người đối với các vị thần đã bảo trợ cho vùng đất.
• Xôi hoặc bánh chưng: là lễ vật quen thuộc trong nhiều nghi lễ truyền thống của người Việt. Xôi thể hiện sự gắn bó, kết dính và mong muốn về cuộc sống dẻo dai, bền chặt. Bánh chưng lại đại diện cho sự vuông vức, tròn đầy. Cả hai đều là biểu tượng cho sự ấm no, vững bền – điều mà bất kỳ ai khởi công cũng hướng đến.
• Mâm ngũ quả: thường gồm 5 loại trái cây khác nhau, đại diện cho 5 yếu tố ngũ hành: Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. Mỗi loại quả không chỉ mang màu sắc hài hòa mà còn tượng trưng cho 5 điều mong ước của con người: Phúc, Lộc, Thọ, An, Khang. Dâng ngũ quả trong lễ động thổ là cầu mong cho công trình, nhà cửa được thuận lợi, vạn sự hanh thông.
• Muối trắng: Từ lâu, dân gian đã quan niệm muối có khả năng xua đuổi tà ma, hấp thụ năng lượng xấu và thanh lọc không gian. Trong mâm cúng động thổ, muối thể hiện mong ước mọi việc suôn sẻ, không gặp vận hạn.
• Gạo: Gạo là biểu tượng của sự sống, của nền nông nghiệp lúa nước lâu đời tại Việt Nam. Dâng gạo trong lễ cúng không chỉ là hành động tri ân tổ tiên, mà còn thể hiện mong muốn mùa màng tốt tươi, công việc xây dựng phát đạt, đời sống viên mãn.
• Nước trắng: Nước trắng trong mâm lễ cúng tượng trưng cho sự thanh khiết, trung hậu và thành thật của gia chủ đối với thần linh. Trong phong thủy, nước còn mang năng lượng dồi dào, sinh sôi và là yếu tố giúp thu hút cát khí cho nơi sắp xây dựng.
• Trà: Chén trà dâng cúng trong lễ động thổ thể hiện lòng thành và sự nhã nhặn. Trà mang tính chất thanh sạch, tượng trưng cho lời xin phép khởi công, và sự mong cầu quá trình xây dựng được che chở, an toàn, trôi chảy từ đầu đến cuối.

• Rượu: Rượu là lễ vật gắn liền với nghi lễ thờ cúng từ xa xưa. Chén rượu thể hiện sự biết ơn, tôn trọng các bậc thần linh và tổ tiên, đồng thời là lời mời các ngài về chứng giám, ban phúc cho gia chủ trong ngày trọng đại.
• Đèn cầy đỏ: Đèn cầy (nến) đỏ được thắp lên trong các lễ cúng tượng trưng cho ánh sáng xua tan bóng tối, dẫn lối tâm linh. Màu đỏ của đèn cầy còn đại diện cho sự cát tường, thịnh vượng. Thắp nến trong mâm cúng động thổ cũng là cách thể hiện sự thành kính và cầu mong linh khí tốt lành soi rọi công trình mới.
• Hương (nhang): Việc thắp nhang là nghi thức không thể thiếu trong mọi lễ cúng của người Việt. Khói hương là sợi dây liên kết tâm linh giữa con người và cõi vô hình, giúp lời khấn được gửi đến các đấng bề trên. Nén hương trong được chuẩn bị trong mâm cúng động thổ là mong ước về một khởi đầu thuận lợi và công trình bình an.
• Oản đỏ: Oản – thường được dùng để dâng cúng trong các dịp lễ lớn. Màu đỏ là màu của may mắn, phát đạt. Khi được đặt lên bàn lễ động thổ, oản thể hiện mong muốn công trình, nhà cửa của gia chủ sẽ gặp được nhiều vận may, không gặp trở ngại.
• Trầu cau: trầu cau thường xuất hiện trong hầu hết các nghi lễ quan trọng của người Việt, từ cưới hỏi, ngày rằm đến lễ động thổ,..Trầu tượng trưng cho sự gắn kết, còn cau biểu trưng cho lòng chân thành. Dâng trầu cau lên thần linh thể hiện sự kính trọng sâu sắc và lòng biết ơn của con người.
• Hoa hồng đỏ: là loại hoa phổ biến trong các lễ cúng tâm linh. Màu đỏ mang năng lượng tích cực, tượng trưng cho tài lộc và thịnh vượng. Việc dâng hoa hồng trong lễ động thổ là cách doanh nghiệp bày tỏ sự biết ơn và cầu chúc cho quá trình xây dựng thuận buồm xuôi gió.
• Vàng mã: Vàng mã bao gồm các món như quần áo, tiền vàng, đinh hoa,… được dùng để dâng cúng các vị thần linh. Theo quan niệm dân gian, đây là những vật phẩm mà thần linh có thể sử dụng ở thế giới tâm linh. Chuẩn bị vàng mã chu đáo thể hiện lòng thành của doanh nghiệp và sự chu toàn trong việc kính lễ.

Cách sắp xếp mâm cúng động thổ

Việc sắp xếp và bày trí mâm cúng động thổ đúng cách cũng góp phần mang đến điều lành, vậy nên cần hiểu được cách sắp xếp các vật lễ sao cho đúng:

• Mâm cúng được đặt ở vị trí trung tâm của khu đất, thường là chỗ dự kiến làm móng nhà.
• Bàn cúng có thể kê tạm bằng gạch, ghế hoặc bàn gỗ nhỏ.
• Các lễ vật sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp theo thứ tự: chính giữa là hương hoa, trầu cau – hai bên đặt rượu, nước, trái cây – phía trước là gà, xôi, tam sên.
• Hướng đặt mâm cúng tùy thuộc vào tuổi của gia chủ, thường xem theo phong thủy Bát Trạch để chọn hướng cát lành.

Mẫu bài cúng lễ động thổ xây nhà mới

Bài cúng động thổ xây nhà

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)

Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị Tôn thần.

Con kính lạy các ngài Thần linh Thổ địa cai quản trong khu vực này.

Hôm nay là ngày… tháng… năm…

Tín chủ con là: [Họ và tên]

Ngụ tại: [Địa chỉ nhà hiện tại]

Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật, trà quả, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.

Kính mời các vị Thổ Công, Táo Quân, Long Mạch, chư vị Tôn thần chứng giám.

Xin phép được khởi công xây dựng ngôi nhà tại địa chỉ: [Địa chỉ công trình].

Kính xin các Ngài phù hộ độ trì cho công việc thuận lợi, an toàn, gia đình con được bình an, vạn sự như ý, ngôi nhà hoàn thành tốt đẹp.

Chúng con người trần mắt thịt, có gì thiếu sót xin được lượng thứ.

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần, cúi lạy 3 lạy)

Mẫu bài cúng lễ động thổ xây công trình lớn

Bài cúng động thổ xây dựng công trình lớn

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)

Kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ, chư vị Tôn thần.

Kính lạy các ngài Thần linh cai quản vùng đất này.

Hôm nay là ngày… tháng… năm…

Tín chủ chúng con là: [Tên công ty/chủ đầu tư].

Địa chỉ: [Địa chỉ chủ đầu tư].

Chúng con xin phép được động thổ khởi công xây dựng công trình: [Tên công trình] tại [Địa chỉ công trình].

Chúng con thành tâm kính dâng lễ vật, hương hoa, trà quả, cúi xin các vị chứng giám, phù hộ độ trì.

Nguyện cầu mọi sự tốt lành, công việc thi công an toàn, đúng tiến độ, không gặp trở ngại.

Kính mong các ngài Thần linh Thổ địa độ trì cho toàn bộ công trình bền vững lâu dài.

Chúng con cúi xin chư vị Tôn thần chứng minh lòng thành, bảo hộ công trình.

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần, cúi lạy 3 lạy)

Những lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng động thổ

Để buổi lễ được diễn ra thành công, cần lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng động thổ để không ảnh hưởng đến vận may:

• Ăn mặc chỉnh tề: Người thực hiện nghi lễ cúng nên mặc quần áo chỉnh tề, lịch sự, tránh ăn mặc xuề xòa hoặc phản cảm. Đồng thời, thái độ cần trang nghiêm, nghiêm túc, không đùa giỡn, nói tục hoặc gây ồn ào trong lúc làm lễ.
• Đặt mâm cúng đúng vị trí: Mâm lễ thường được đặt ở khu đất sẽ xây dựng, ở vị trí trung tâm hoặc nơi sạch sẽ, cao ráo. Hướng đặt mâm cúng cần phù hợp với tuổi người làm lễ hoặc theo hướng tốt của công trình
• Đối với thực phẩm chín (như: gà, bộ tam sên, xôi hoặc bánh chưng): Nếu tự chuẩn bị, bạn nên đảm bảo các vật lễ được nấu chín, không nếm qua, còn nguyên vẹn và đầy đủ. Nếu thuê ngoài, bạn nên tìm kiếm nhà hàng cung cấp đồ lễ chín uy tín và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm để có được vật lễ tươi ngon và đẹp mắt dâng lên thần linh thổ địa. 
• Đối với hoa quả trong mâm ngũ quả: Hoa quả được chọn phải đảm bảo tươi mới, không bị dập nát. Tùy thuộc vào vùng miền, bạn hãy lựa chọn các loại quả phù hợp, theo mùa, đảm bảo 5 yếu tố ngũ hành: Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ.
• Chọn hoa: Bạn hãy chọn những bông hoa có màu sắc đỏ tươi, cánh hoa không bị dập nát và hoa có độ bung nở vừa phải để đảm bảo hoa tươi lâu.
• Đọc văn khấn đúng nghi thức: Văn khấn động thổ cần đúng nội dung, thể hiện sự xin phép và cầu mong thần linh phù hộ cho công trình diễn ra thuận lợi, an toàn.

Lễ động thổ là nghi thức tâm linh truyền thống quan trọng, khởi đầu cho sự thuận buồm xuôi gió trong việc xây dựng. Việc chuẩn bị một mâm cúng động thổ đúng chuẩn, đầy đủ lễ nghi không chỉ thể hiện lòng thành mà còn giúp gia chủ an tâm, công trình vững bền và được thần linh phù hộ. Hy vọng với những thông tin mà LuxEvent mang đến, bạn có thể chuẩn bị được mâm cúng động thổ đầy đủ, thể hiện lòng thành với mong muốn nhà cửa, công trình của mình được hanh thông!